Książki na długim sznurku

Iwona Chmielewska mówi cicho, kuli się w sobie, chowa za laptopem, jakby czekała na ostrzał z sali.  Sala w skupieniu czeka.

- Co robisz, Iwono? - pytają mnie. Jak odpowiedzieć na to pytanie?   - Robię książki. -  Ale nie robię.  Też nie "piszę książek" oraz nie ilustruję.

Może podstawą do zrozumienia tego, co się dzieje w pracach Iwony Chmielewskiej jest uzmysłowienie sobie banalnego faktu, że książka ma dwie strony, prawą i lewą.  I zgięcie pośrodku.  Wszystko, co dzieje się potem, zamykamy w terminie - 'architektura książki'. Jej fizyczność - dla wielu zmora i ograniczenie, dla innych twórcze wyzwanie.  Ułomność, którą można przezwyciężyć, jak w MAUM, nagrodzonym w tym roku w Bolonii.  Przewrotna przestrzenność, dla tych, którzy ją zauważają.  Im więcej twórca ma barier, tym lepiej. 

Picturebook.  Nie mogą się nią zająć ani krytycy literaccy, ani krytycy sztuki.

Picturebookiem zajmują się w Polsce sami artyści.  To twór, w którym zdania-klucze służą tylko otwarciu obrazu.  Zarówno w książkach opartych na koncepcie graficznym i zabawie z formą, jak w serii "Pomysły", do której należy opisywany już przeze mnie Kłopot, który szczęśliwie wyda na jesieni Wytwórnia, lub Moje kroki, przygotowywane dla koreańskiego wydawcy.  Picturebook to jednak przede wszystkim propozycje bardziej nieuchwytne i poetyckie.  Na spotkaniach z Iwoną Chmielewską słuchacze niezmiennie wzruszają się jedynie o nich słuchając.  Iwona Chmielewska doskonale potrafi poruszyć czułą strunę w swoich odbiorcach.   Absurdalnie, to właśnie współczesna pauperyzacja słowa może wnieść na wyżyny wzgardzony obraz.

Moje kroki

Gdzie jest moja córka

Wierzę, że wykorzystując używane materiały, przetwarzam energię ludzi, do których kiedyś te rzeczy należały.

Podstawowym zagadnieniem przy rozważaniu procesu twórczego, staje się pytanie o metodę pracy.  To, co wygląda dzisiaj na pracę ręczną, może być doskonale zszyte w komputerze.  Iwona Chmielewska szyje ręcznie, skleja klejem biurowym, wycina nożyczkami.  Tapeta z pierwszego zdjęcia jest częścią rolki wyszperanej w lumpeksie za dwa złote i częścią książki, którą będą wertowali już pod koniec sierpnia Koreańczycy.  Rarytas skrzętnie podzielony na ilość stron. Perłowa poświata wyznacza kolejne kompozycje.  Padające światło dozuje doznania.

Królestwo dziewczynki

Iwona Chmielewska obnażyła się artystycznie.  Podzieliła swoimi wątpliwościami, wyłuszczyła idee.  Żałujcie, ci, którzy nie przybyliście.  Było dla was miejsce.

Gdyby zobaczyć same ilustracje, nie wiedzielibyście, o czym jest moja książka.

Spotkanie z Iwoną Chmielewską miało miejsce 13 maja 2011 w ramach Warszawskich Targów Książki.