MISIO OD STINY

portret Kristiny Lugn / Stina Wirsén

Stiny Wirsén wszędzie pełno, ale nie u nas.  Rysuje dla reklamy, prasy, gadżeciarstwa oraz pisze (i rysuje) książki.  Ma świetną kreskę, która doskonale sprawdza się na każdym z tych pól. 
Oszczędny język najwyraźniej jednak nie przysporzył jej w Polsce wielu wielbicieli, bo książka o dziwnym misiu i jego dylematach nie zaczepiła się w świadomości rodziców na dłużej, a i żadna z zapowiadanych na okładce ''dalszych części'' nie pojawiła w polskich księgarniach.

To seria zupełnie u nas niedoceniona.  

Wyszły dwie małe książeczki o dziwnym misiu, Stina Wirsén stworzyła ich 12.  Muszę przyznać,  że sama długo nie doceniałam potencjału, jaki w nich tkwi oraz siły prostoty z jaką przemawiają do małych dzieci.  Człowiek uczy się całe życie.

Czyja babcia? opowiada o zazdrości i chęci posiadania na wyłączność.  Jeśli babcia jest taka kochana i bawi się ze mną, dlaczego mam ją dzielić z ''głupią'' kuzynką? Nie lubię słowa głupi, choć pamiętam, że uwielbiałam w dzieciństwie, często nadużywając.  Pamiętam o tym, więc nie cenzurowałam, choć język mnie świeżbił.  W każdym razie: kuzynka przyjeżdża, ma czelność nazywać babcię ''babcią'' i nic sobie nie robi z krzywego wzroku misia.  Babcia zabiera swoje wnuczęta do kuchni, razem pieką pierniki, jednocześnie pałaszując surowe ciasto.  Babcia ostrzega:  ''już dość'', ale kuzynka nie słucha, więc  za chwilę wymiotuje...

Kto jest samotny? rozprawia się z kolejnym dziecięcym problemem, z którym, może się mylę, ale do tej pory nie zmagała się żadna literatura dla najmłodszych, czyli byciem samym.  W tym momencie pojawia się problem znaczeniowy - sam / samotny.  Misio nie jest samotny, on uczy się, że czasem jest się samemu.  Lekcja to trudna i dla niektórych pozostaje nieodrobiona całe życie.

"Nie lubię być sama...", powiedziała Flanta.

Przeczytałam  pierwszą książkę mojej trzylatce, bo mnie o to poprosiła. Wyciągnęła obie z półki i nakazała.  Krótka to rzecz i lakoniczna - jeden minimalistyczny obraz plus nierozbudowany tekst (puryści językowi znowu będą mieli zagwozdkę).  Czyta się szybko, myśli dłużej, jak się okazuje.  Przeczytałyśmy każdą z książeczek po 10 razy pod rząd, co zdarza się nam niezmiernie rzadko, a ściślej mówiąc nie zdarzyło nam się nigdy dotąd.  Po seansie moja refleksyjna córka wygrzebała z pokładów przeżyć swoich niedawną przygodę z babcią.  Babci dawno nie widziała, a jak ją zobaczyła, ta niańczyła INNE DZIECKO!  Siedząc obok mnie, książki, misia od Wirsen i zagłębiając się w siebie, trzylatka wyłuszczyła, co jej leży na sercu.  Następnego dnia zanim zdążyłam na dobre otworzyć oczy, siedziała już na łóżku obok i ''czytała'' o dylematach szwedzkiego misia.  Na głos.

* * *

Stina urodziła się w 1968 roku, mieszka w Sztokholmie, jest głównym ilustratorem szwedzkiej gazety Dagens Nyheter.  Nawet bardziej niż dziecięcy, podoba mi się jej świat dorosły, szczególnie portrety.  Jednak jej dokonania książkowe doceniają w Szwecji.  W 2007 roku dostała szwedzką nagrodę, przyznawaną twórcom piszącym/ rysującym dla dzieci, Expressens Heffaklump za Supershow med Rut och Knut (razem z matką, Carin Wirsén). Heffaklump to stwór z Kubusia Puchatka - Łoń wg starej dobrej nomenklatury i Hefalump wg amerykańskiego najeźdźcy.  Nagroda jest przyznawana od 1966 roku.  Wcześniej, w 2000 inną prestiżową nagrodę szwedzką, czyli Elsa Beskow-plaketten za Rut och Knut ställer ut, czyli za wcześniejsze przygody Rut i Knuta, które napisała jej matka, zniesmaczona poziomem programów dla dzieci w szwedzkiej telewizji.  Piszę to na pocieszenie:  nie tylko my mamy taki problem.  W każdym razie przygody Rut i Knuta powstały jako serial animowany, po czym przeistoczyły się w serię książeczek.  Czyli na opak.  Jednak panie zdaje się poległy w starciu z twórczością telewizyjną i oddały się jednak literaturze. Tu można obejrzeć program edukacyjny, który powstał na podstawie serii.

Postaci z książek Stiny stały się inspiracją do powstania serii akcesoriów dziecięcych Brokiga.  Brokiga, czyli wielokolorowy / barwny.  Kolekcję projektuje Anna Hörling, siostra autorki.  Ciekawa rodzina, zważywszy na fakt, że ojciec, Christian jest grafikiem projektantem.

Czyja babcia?
Kto jest samotny?

Stina Wirsén

tłum. Magda Cedro

wydawnictwo Stentor / Kora 2008

format 17 x 17 cm

stron 28





Dziękuję wydawnictwu za udostępnienie egzemplarzy.